Özgür yazılım, kullanıcısına çalıştırma, kopyalama, dağıtma, inceleme, değiştirme ve geliştirme özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür. Tersi, sahipli yazılımdır. Özgür yazılım ile kastedilen özgürlük, ekonomik boyutu ile değil yazılımın kullanım hakları ile ilgilidir.

Özgür yazılımın dört temel özgürlüğü şunlardır:

• Çalıştırma özgürlüğü: Kullanıcılar, yazılımı herhangi bir kısıtlama olmaksızın çalıştırma hakkına sahiptir.
• Çoğaltma özgürlüğü: Kullanıcılar, yazılımın kopyalarını çoğaltma ve dağıtma hakkına sahiptir.
• Dağıtım özgürlüğü: Kullanıcılar, yazılımı herhangi bir kısıtlama olmaksızın dağıtma hakkına sahiptir.
• İnceleme özgürlüğü: Kullanıcılar, yazılımın kaynak koduna erişme ve inceleme hakkına sahiptir.
• Geliştirme özgürlüğü: Kullanıcılar, yazılımı değiştirme ve geliştirme hakkına sahiptir.

Özgür yazılım, kullanıcılara yazılım üzerinde daha fazla kontrol ve özgürlük sağlar. Kullanıcılar, yazılımın nasıl çalıştığını anlayabilir ve kendi ihtiyaçlarına göre değiştirebilirler. Bu, yazılımın kullanılabilirliğini ve güvenliğini artırabilir.

Özgür yazılım, ticari yazılımla da rekabet edebilir. Birçok özgür yazılım projesi, ticari yazılımlarla aynı düzeyde özellik ve performansa sahiptir.

Özgür yazılımın bazı yaygın örnekleri şunlardır:

• Linux: En yaygın kullanılan özgür işletim sistemidir.
• GNU Compiler Collection (GCC): En yaygın kullanılan özgür derleyicidir.
• Apache HTTP Server: En yaygın kullanılan web sunucusu yazılımıdır.
• MySQL: En yaygın kullanılan ilişkisel veritabanı yazılımıdır.
• OpenOffice.org: Ücretsiz bir ofis yazılım paketidir.

Türkiye’de özgür yazılımın yaygınlaşması için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalar arasında eğitim, farkındalık ve destek sağlama gibi faaliyetler yer almaktadır.

Özgür yazılım, kullanıcılara yazılım üzerinde daha fazla kontrol ve özgürlük sağlayan bir yazılım türüdür. Özgür yazılım, ticari yazılımla da rekabet edebilir ve çeşitli platformlarda kullanılabilir. Türkiye’de özgür yazılımın yaygınlaşması için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır.

Özgür Yazılım Güvenli Mi?

Özgür yazılımlar, ticari yazılımlara göre daha güvenli olma eğilimindedir. Bunun birkaç nedeni vardır:

• Daha fazla inceleme: Özgür yazılımın kaynak kodu herkes tarafından incelenebilir. Bu, güvenlik açıklarını tespit etme ve düzeltme olasılığını artırır.
• Daha fazla geliştirici: Özgür yazılım projelerinde genellikle çok sayıda geliştirici bulunur. Bu, güvenlik açıklarının daha hızlı tespit edilmesini ve düzeltilmesini sağlar.
• Daha fazla destek: Özgür yazılım projeleri genellikle aktif topluluk desteğine sahiptir. Bu, kullanıcıların güvenlik açıkları hakkında bilgi almalarını ve yardım almalarını kolaylaştırır.

Ancak, özgür yazılımların da güvenli olmadığını unutmamak önemlidir. Her yazılım türü, güvenlik açıklarına karşı savunmasızdır. Özgür yazılımların güvenliğini artırmanın bazı yolları şunlardır:

• Güncellemeleri yükleyin: Özgür yazılım geliştiricileri genellikle güvenlik açıklarını gidermek için güncellemeler yayınlar. Yazılımınızın güncel olduğundan emin olun.
• Güvenlik duvarı ve antivirüs kullanın: Bir güvenlik duvarı ve antivirüs yazılımı, bilgisayarınızı zararlı yazılımlardan korumaya yardımcı olabilir.
• Sağlam parolalar kullanın: Güçlü parolalar kullanmak, hesabınızı yetkisiz erişime karşı korumaya yardımcı olur.

Özgür yazılımlar, genellikle ticari yazılımlara göre daha güvenlidir. Ancak, herhangi bir yazılımı kullandığınızda güvenlik önlemleri almak önemlidir.

Örnek Özgür Yazılım Çeşitleri ve Web Siteleri